- Δημιουργήστε εντυπωσιακά διάφανα κεριά με το ειδικό κερί τζελ
- Θερμοκρασία τήξεως 64-68C
- Εμποτίστε σε αυτό διάφορα στοιχεία οπως ποτ πουρι, διακοσμητικά κλπ
- Το κερί τζελ έχει υψηλή διαφάνεια
- Μπορείτε να προσθέσετε μέχρι 1-2% άρωμα. Aν προσθέσετε παραπάνω ενδέχεται να θολώσει.
- Σε συσκευασία ενός κιλού
Διαφανές κερί (Gelwax) μεγάλης διάρκειας καύσης
Το gelwax είναι διαφανής πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται κατά τα τελευταία χρόνια για την
παραγωγή κεριών σε γυάλινα δοχεία. Κεριά κατασκευασμένα από gelwax έχουν πολλαπλάσια
διάρκεια καύσης από αντίστοιχου μεγέθους κεριά κατασκευασμένα από παραφίνη ή φυτικά
κεριά. Σε αντίθεση όμως με τα προηγούμενα υλικά, το gelwax είναι μαλακό και επομένως μπορεί
να χρησιμοποιηθεί μόνο μέσα σε δοχεία.
Κίνδυνοι και προφυλάξεις
Η κατασκευή κεριών από gelwax, αν δεν τηρηθούν βασικοί κανόνες ασφάλειας, μπορεί να
αποδειχθεί επικίνδυνη. Τα συνηθέστερα ατυχήματα είναι η πρόκληση εγκαύματων στο δέρμα
εξαιτίας απροσεξίας κατά το χειρισμό του λιωμένου gelwax ή το γέμισμα των ποτηριών και η
πρόκληση πυρκαγιάς, είτε εξαιτίας θέρμανσης πάνω από τη θερμοκρασία αυτανάφλεξης του
gelwax, ή από διαρροή πάνω σε γυμνή φλόγα ή σε ζεστή επιφάνεια (π.χ. αναμμένο μάτι
κουζίνας).
Λαμβάνοντας τις προφυλάξεις που επιβάλλει η κοινή λογική και χρησιμοποιώντας κατάλληλο
εξοπλισμό, οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούνται. Προηγούμενη εμπειρία σε κατασκευή κεριών είναι
σημαντική, ωστόσο πρέπει να ληφθεί υπ’όψη ότι το gelwax αναφλέγεται σε θερμοκρασίες πολύ
χαμηλότερες σε σχέση με την παραφίνη και τα φυτικά κεριά.
Το gelwax, παρόλο που είναι ακίνδυνο και μη τοξικό σε θερμοκρασία περιβάλλοντος, γίνεται
εύφλεκτο σε ψηλές θερμοκρασίες και συγκεκριμένα έχει σημείο ανάφλεξης κάτω από 200°C.
Επομένως, απαιτείται μεγάλη προσοχή μέχρι να λιώσει (αυτό θα συμβεί περίπου στους 100°C)
και να διακοπεί η θέρμανση. Συνιστάται η χρήση θερμομέτρου, κλίμακας 0-200°C, ώστε να
ελέγχεται συνεχώς η θερμοκρασία. Ο έλεγχος της θερμοκρασίας είναι απαραίτητος, όχι μόνο
προς αποφυγή αναθυμιάσεων και πυρκαγιάς, αλλά και για την επίτευξη της καλύτερης δυνατής
ποιότητας των παραγόμενων κεριών.
Στο χώρο του εργαστηρίου επιβάλλεται να υπάρχουν πυροσβεστήρες διοξειδίου του άνθρακα
(CO2) ή ξηρής σκόνης. Καλό θα ήταν επίσης να υπάρχουν ένα ή περισσότερα δοχεία με ψιλή
άμμο και φτυάρια. Σε περίπτωση πυρκαγιάς, παράγονται μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του
άνθρακα και άλλα βλαβερά αέρια, των οποίων η εισπνοή πρέπει να αποφεύγεται.
Το προϊόν που προσφέρουμε δεν είναι τοξικό και δεν ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα. Όταν
έρθει σε επαφή με τα μάτια ή το δέρμα, αρκεί πλύση με νερό. Δεδομένου όμως ότι το gelwax
χυτεύεται σε θερμοκρασίες πάνω από 90°C, τυχόν επαφή με το δέρμα σε αυτές τις θερμοκρασίες
μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα. Συνιστάται επομένως η χρήση προστατευτικών γαντιών και
γυαλιών. Σε περίπτωση εγκαυμάτων από ζεστό gelwax συνιστάται αλοιφή εγκαυμάτων.
Τα παραγόμενα από gelwax κεριά είναι ασφαλή κατά την καύση, εφόσον τηρηθούν οι συνήθεις
κανόνες ασφαλούς καύσης κεριών.
Εξοπλισμός – υλικά
Ανοξείδωτος λέβητας, κατά προτίμηση διπύθμενος (bain-marie), εφοδιασμένος με σφαιρικό
κρουνό στο κάτω μέρος του, από τον οποίο θα λαμβάνεται το λιωμένο gelwax. Σε μεγάλου
μεγέθους λέβητα, είναι χρήσιμο να υπάρχει και δεύτερος κρουνός, ώστε να μπορούν δύο
άνθρωποι να γεμίζουν ποτήρια ταυτόχρονα.
Στην περίπτωση που ο λέβητας είναι διπύθμενος, για τη μεταφορά της θερμότητας στο gelwax
είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί ειδικό λάδι μεταφοράς θερμότητας (Shell Thermia B ή άλλο
παρόμοιο) και όχι νερό. Σε μικρού μέγεθους λέβητα η θέρμανση γίνεται με ηλεκτρική αντίσταση,
ενώ σε μεγαλύτερες χωρητικότητες μπορεί να χρησιμοποιηθεί και καυστήρας πετρελαίου ή
αερίου. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τοποθετηθεί θερμοστατικός διακόπτης που θα διατηρεί
σταθερή τη θερμοκρασία, τόσο για αποφυγή πυρκαγιάς όσο και για την επίτευξη καλής
ποιότητας των παραγόμενων κεριών. Για εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και χρόνου ο λέβητας
πρέπει να είναι εξωτερικά μονωμένος.
Θερμόμετρο κλίμακας 0 έως 200°C.
Aναδευτήρας για το ανακάτεμα του gelwax και τη διάλυση τυχόν χρωμάτων ή αρωμάτων που
θα προστεθούν σε αυτό. Για μικρού μεγέθους λέβητα αρκεί μια απλή κουτάλα. Ο αναδευτήρας
μπορεί να είναι κατασκευασμένος από ανοξείδωτο μέταλλο ή αλουμίνιο ή ξύλο. Πλαστικός
αναδευτήρας δε συνιστάται. Αν ο λέβητας δε διαθέτει κρουνό, τότε απαιτείται μεταλλική
κουτάλα ή μεγάλο μπρίκι για το γέμισμα των δοχείων.
Υαλικά και άλλα σκεύη για γέμισμα: Το gelwax είναι εξαιρετικά εμφανίσιμο σε καθαρά γυάλινα
ποτήρια και γενικά κρυστάλλινα σκέυη, όπως βάζα και άλλα δοχεία διαφόρων σχημάτων.
Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν διαφανή πλαστικά καλής ποιότητας, ανθεκτικά σε ψηλές
θερμοκρασίες (πάνω από 100°C), όπως πλαστικά που χρησιμοποιούνται σε συσκευασίες
τροφίμων. Όσο καλύτερη είναι η ποιότητα των χρησιμοποιούμενων δοχείων, τόσο ωραιότερη
εμφάνιση θα έχει το έτοιμο προϊόν.
Φιτίλι: Συνιστάται η χρήση κερωμένων φιτιλιών, τα οποία διατίθενται είτε σε κομμάτια μήκους
ενός μέτρου ή έτοιμα, δηλαδή κομμένα σε διάφορα μήκη (από 4 μέχρι 20 εκατοστά) και
τοποθετημένα σε μεταλλική βάση. Διατίθενται σε διάφορα πάχη, ανάλογα με τη διάμετρο του
προς κατασκευή κεριού. Υπάρχει κίνδυνος, σε περίπτωση που το gelwax χυτευθεί πολύ ζεστό,
να λιώσει η κέρινη επικάλυψη του φιτιλιού και έτσι να λυγίσει το φιτίλι ή να θολώσει τοπικά το
gelwax.
Μπορούν ακόμη να χρησιμοποιηθούν πλεκτά φιτίλια μετά από κατάλληλη εμβάπτιση σε μείγμα
παραφίνης με 1 έως 2% σκληρυντικό.
Τα φιτίλια με πυρήνα από μολυβδόσυρμα έχουν το πλεονέκτημα ότι δε λυγίζουν κατά την
καύση, επομένως δεν υπάρχει κίνδυνος να σβήσει το κερί. Όμως, αν και η χρήση τους δεν
απαγορεύεται, συνιστάται η αντικατάστασή τους από άλλα φιτίλια, εξαιτίας των βλαβερών
συνεπειών του μολύβδου. Για κεριά εξωτερικού χώρου διατίθενται αντιανεμικά φιτίλια, τα οποία
όμως καπνίζουν υπερβολικά.
Όλα τα φιτίλια πρέπει να στηρίζονται σε μεταλλική βάση, ώστε να παραμείνουν σε όρθια θέση
κατά την καύση των κεριών.
Χρώματα: Το gelwax χρωματίζεται προαιρετικά με χημικά χρώματα (solvent), τα οποία είναι σε
μορφή σκόνης. Απαιτείται ελάχιστη ποσότητα χρώματος, καθώς με ένα κιλό χρωματίζονται 12
έως 16 τόνοι gelwax. Τα χρώματα pigments, αν και έχουν καλύτερες ιδιότητες και μεγαλύτερη
αντοχή στο φως, δημιουργούν θολώματα στο gelwax γι’αυτό πρέπει να αποφεύγονται ή να
χρησιμοποιούνται σε πολύ μικρή αναλογία.
Τα χρώματα πρέπει να προστίθενται αφού διακοπεί η θέρμανση. Μπορούν είτε να προστεθούν
απ’ευθείας στο λέβητα ή να διαλυθούν πρώτα σε μικρή ποσότητα (π.χ. 1 kg) gelwax και στη
συνέχεια αυτό να προστεθεί στο λέβητα. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται ανάδευση, πρέπει όμως
αυτή να γίνεται πολύ αργά ώστε να μη δημιουργηθούν φυσαλίδες. Ξεκινάμε πάντοτε με μικρή
ποσότητα χρώματος και προσθέτουμε λίγο-λίγο μέχρι να φθάσουμε στην επιθυμητή απόχρωση.
Όλα τα χρώματα, καθώς αυξάνεται η αναλογία τους στο gelwax, σκουραίνουν μέχρι μια
ορισμένη απόχρωση, πέρα από την οποία η προστιθέμενη ποσότητα χρώματος δεν έχει κανένα
θετικό αποτέλεσμα, αλλά αντίθετα δημιουργεί προβλήματα κατά την καύση. Για να υπάρχει
σταθερή απόχρωση στα παραγόμενα προϊόντα, πρέπει η ποσότητα του χρώματος να
προσδιορίζεται με ακρίβεια με κατάλληλη ζυγαριά.
Αρώματα: Τα αρώματα εξατμίζονται περισσότερο καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία. Για να
ελαχιστοποιήσουμε την ποσότητα αρώματος που εξατμίζεται στο περιβάλλον κατά την
κατασκευή των κεριών, θα πρέπει το άρωμα να προστίθεται στο gelwax όταν αυτό είναι έτοιμο
να χυτευθεί στα ποτήρια. Όπως και με τα χρώματα, απαιτείται αργή ανάδευση, ώστε το άρωμα
να διαλυθεί σε όλη τη μάζα του gelwax. Μερικά αρώματα από τον τρόπο κατασκευής τους δεν
είναι διάφανα, αλλά έχουν μια ανοικτή, συνήθως κίτρινη, απόχρωση, που μπορεί να επηρεάσει
το χρώμα του παραγόμενου προϊόντος.
Τα αρώματα προστίθενται σε αναλογία από 0,5 μέχρι 1% (75 έως 150 γραμμάρια αρώματος σε 15
κιλά gelwax). Μεγαλύτερη ποσότητα αρώματος ενδέχεται να προκαλέσει θολώματα ή/και να
δημιουργήσει προβήματα κατά την καύση.
Για τη διατήρηση του αρώματος συνιστάται τα κεριά να καλύπτονται με διαφανή πλαστική
μεμβράνη, η οποία τα προστατεύει επίσης από τη σκόνη.
Διακοσμητικά αντικείμενα: Μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε διακοσμητικό αντικείμενο,
εφόσον δε λιώνει στη θερμοκρασία χύτευσης του gelwax και δεν αναφλέγεται κατά την καύση
του κεριού. Συνήθως χρησιμοποιούνται κοχύλια, αποξηραμένα φρούτα και άνθη, χρωματιστα
γυαλιά, πέτρες κλπ.
Οδηγίες κατασκευής κεριών
Τα γυάλινα σκεύη αλλά και τα διακοσμητικά αντικείμενα που θα χρησιμοποιηθούν πρέπει να
έχουν προθερμανθεί σε φούρνο ή στον ήλιο έτσι, ώστε να μην υπάρχει ίχνος υγρασίας. Αν
χρησιμοποιηθούν κρύα ή υγρά σκεύη και αντικείμενα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το gelwax να
γίνει θολό και να δημιουργηθούν πολλές φυσαλίδες. Αν σχηματισθούν φυσαλίδες, τότε τα σκεύη
πρέπει να παραμείνουν στον ήλιο ή σε φούρνο για τουλάχιστον 15 λεπτά.
Τα φιτίλια μπορεί να έχουν τοποθετηθεί από πριν, στην περίπτωση αυτή όμως πρέπει να είναι
κολλημένα στον πυθμένα του δοχείου, διαφορετικά θα παρασύρονται από το υγρό gelwax κατά
τη χύτευση και θα φεύγουν από τη θέση τους. Είναι ευκολότερο να τοποθετούνται μετά τη
χύτευση και όσο το gelwax είναι ακόμη ρευστό. Στην τελευταία περίπτωση προσέχουμε τη
στάθμη μέχρι την οποία θα γεμίσουμε τα σκεύη έτσι ώστε τα φιτίλια, μετά την τοποθέτηση τους,
να εξέχουν περίπου 1 εκατοστό από την επιφάνεια του gelwax.
Γεμίζουμε το λέβητα στα 3/4 της χωρητικότητάς του και θερμαίνουμε αργά το gelwax μέχρι να
φθάσει σε θερμοκρασία 100°C. Αν ο λέβητας είναι εφοδιασμένος με θερμοστατικό διακόπτη,
τότε ρυθμίζουμε το θερμοστάτη στους 100°C, διαφορετικά πρέπει η θερμοκρασία να ελέγχεται
συχνά με το θερμόμετρο, προς αποφυγή πυρκαγιάς.
Σταματάμε τη θέρμανση και προσθέτουμε, αν απαιτείται, χρώμα ή/και άρωμα. Αφήνουμε το
gelwax να κρυώσει στους 90°C. Χυτεύουμε το gelwax και τοποθετούμε τα φιτίλια (εκτός αν τα
είχαμε τοποθετήσει εκ των προτέρων). Στη συνέχεια και καθώς το gelwax κρυώνει και γίνεται
πιο παχύρευστο, τοποθετούμε τα διακοσμητικά αντικείμενα, προσέχοντας πάντοτε να μην είναι
πολύ κοντά στο φιτίλι, γιατί στην περίπτωση αυτή ενδέχεται η καύση μην είναι ικανοποιητική.
Αφού γεμίσουν τα ποτήρια θα πρέπει να μείνουν ακίνητα για περίπου μία ώρα, ώστε να
σταθεροποιηθεί το gelwax.
Αντιμετώπιση προβλημάτων
Το συνηθέστερο πρόβλημα στα κεριά από gelwax είναι η εμφάνιση πολλών φυσαλίδων και
αφρού. Αν και σε μικρό αριθμό μπορεί να είναι επιθυμητές, όταν εμφανίζονται πολλές μικρές
φυσαλίδες περιορίζεται η διαφάνεια του κεριού και το αποτέλεσμα συχνά είναι αντιαισθητικό.
Ωστόσο, ο αφρός και οι μικρές φυσαλίδες μπορούν να χρησιμεύσουν στην αναπαράσταση ενός
ποτηριού σαμπάνιας, μπύρας, Nescafe κλπ.
Φυσαλίδες μπορεί να δημιουργηθούν όταν η υγρασία του περιβάλλοντος είναι αυξημένη, όταν
τα δοχεία ή τα διακοσμητικά αντικείμενα είναι κρύα ή έχουν υγρασία, όταν έχει γίνει γρήγορη
ανάδευση του gelwax στο λέβητα και όταν τα δοχεία γεμίζονται από μεγάλο ύψος.
Η υγρασία του χώρου μπορεί να περιορισθεί με τη χρήση κλιματιστικού σε λειτουργία
αφύγρανσης. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε είναι προτιμότερο να αποφεύγουμε την κατασκευή
κεριών από gelwax τις ημέρες που η υγρασία του περιβάλλοντος είναι αυξημένη.
Αν έχουμε επιλέξει άμμο θάλασσας, κοχύλια κλπ για τη διακόσμηση των κεριών, τότε πρέπει να
δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αφύγρανσή τους. Κυρίως η άμμος περιέχει χλωριούχο νάτριο
(αλάτι) και άλλα υγροσκοπικά στοιχεία, που απορροφούν υγρασία και καθιστούν δύσκολη την
πλήρη αφύγρανση. Η άμμος μπορεί να πλυθεί πρώτα με καθαρό νερό και στη συνέχεια να
τοποθετηθεί σε ζεστό χώρο έως ότου στεγνώσει πολύ καλά.
Το γρήγορο ανακάτεμα του gelwax στο λέβητα πρέπει να αποφεύγεται, διότι εγκλωβίζεται
αέρας ο οποίος εμφανίζεται με τη μορφή πολλών μικρών φυσαλίδων. Το ίδιο συμβαίνει και στην
περίπτωση που γεμίζουμε τα ποτήρια από ψηλά.
Συχνά δημιουργούνται φυσαλίδες γύρω από το φιτίλι, τις οποίες μπορούμε να αποφύγουμε
έχοντας κάνει ένα γρήγορο βούτηγμα του φιτιλιού σε πολύ ζεστό gelwax, δηλαδή έχοντας
“κερώσει” τα φιτίλια με gelwax.
Αν τελικά, παρά τις παραπάνω προφυλάξεις, σχηματισθούν φυσαλίδες, μπορούμε να τις
εξαλείψουμε από τα έτοιμα κεριά με παρατεταμένη θέρμανση σε φούρνο σε θερμοκρασία
70-75°C. Η πόρτα του φούρνου θα πρέπει να παραμένει λίγο ανοιχτή ώστε να φεύγει η υγρασία.
Εναλλακτικά και ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, μπορούμε να τοποθετήσουμε τα κεριά στον
ήλιο. Οι επιφανειακές φουσκάλες εξαλείφονται επίσης με τη χρήση αερόθερμου ή με πιστολάκι
μαλλιών.